KOLOS 2. 6. Kombinacyjne układy logiczne: multiplekser, demultiplekser, dekoder, pamięci ROM, układy programowalne PAL i PLA.

      Multiplekser (w skrócie MUX) – układ kombinacyjny, najczęściej cyfrowy, służący do
wyboru jednego z kilku dostępnych sygnałów wejściowych i przekazania go na wyjście.

Multiplekser jest układem komutacyjnym (przełączającym), posiadającym k wejść
informacyjnych (zwanych też wejściami danych), n wejść adresowych (sterujących)
(zazwyczaj k=2n) i jedno wyjście y. Posiada też wejście sterujące działaniem układu
oznaczane S (wejście strobujące, ang. strobe) lub e (ang. enable). Działanie multipleksera
polega na przekazaniu wartości jednego z wejść xi na wyjście y. Numer i wejścia jest
podawany na linie adresowe a0... an-1.

Jeśli na wejście strobujące (blokujące) S podane zostanie logiczne zero, to wyjście y
przyjmuje określony stan logiczny (zazwyczaj zero), niezależny od stanu wejść X i A.

Multiplekser można zbudować z dekodera o takiej liczbie wejść, ile wejść adresowych
posiada dany multiplekser oraz bramek AND. Do jednego wejścia każdej bramki AND należy
podłączyć odpowiednie wyjście dekodera, do drugiego - odpowiednia linię wejściową.
Wyjścia wszystkich bramek AND należy podłączyć do wejść bramki OR.

     Demultiplekser – układ kombinacyjny, posiadający jedno wejście x, n wejść adresowych
oraz k wyjść (zazwyczaj k=2n), którego działanie polega na przekazaniu sygnału z wejścia x
na jedno z wyjść yi.
Wyjście jest określane przez podanie jego numeru na linie adresowe a0... an-1. Na pozostałych
wyjściach jest stan zera logicznego. Zazwyczaj spotykane są demultipleksery o wyjściach
zanegowanych, czyli na wybranym wyjściu jest stan a na wszystkich pozostałych 1
logiczna. Demultipleksery o wyjściach prostych są znacznie rzadziej stosowane.
Jeśli na wejście strobujące (blokujące, ang. strobe) S podane zostanie logiczne zero, to
wyjścia yi przyjmują określony stan logiczny (zwykle zero), niezależny od stanu wejścia x
oraz od wejść adresowych.

jakis schemat romu


ROM (ang. Read-Only Memory - pamięć tylko do odczytu) - rodzaj pamięci urządzenia
elektronicznego, w szczególności komputera. Zawiera ona stałe dane potrzebne w pracy
urządzenia - na przykład procedury startowe komputera, czy próbki przebiegu w cyfrowym
generatorze funkcyjnym.
Z pamięci tej dane można tylko odczytywać. Są w niej przechowywane podstawowe dane,
które muszą zostać zachowane, nawet jeśli urządzenie nie jest zasilane.

Rodzaje pamięci ROM
W normalnym cyklu pracy urządzenia pamięć ta może być tylko odczytywana.
Przygotowanie, poprzez zapis informacji do pamięci, wykonywane jest w zależności od
rodzaju pamięci. Najpopularniejsze rodzaje to:
        - ROM - pamięci tylko do odczytu. Ten typ pamięci programowany jest przez producenta w
trakcie procesu produkcyjnego. Czasami ROM określana jako MROM (Mask-programmable
ROM).
        -  PROM (ang. Programmable ROM) - programowalna pamięć tylko do odczytu. Jest to pamięć
jednokrotnego zapisu. Pierwsze pamięci tego typu były programowane przez przepalenie
cieniutkich drucików wbudowanych w strukturę (tzw. „przepalanie połączeń”).
        -  EPROM (ang. Erasable Programmable ROM) - kasowalna pamięć tylko do odczytu. Pamięć,
do której zaprogramowania potrzebne jest specjalne urządzenie, zwane programatorem
PROM (PROM Programmer albo PROM Burner). Pamięci tego typu montowane są zazwyczaj
w obudowie ceramicznej ze szklanym „okienkiem” umożliwiającym skasowanie poprzez
naświetlanie ultrafioletem.
        -  EEPROM (ang. Electrically Erasable Programmable ROM) - pamięć kasowalna i
programowalna elektrycznie. Wykonywana w różnych postaciach (np. jako FLASH),
różniących się sposobem organizacji kasowania i zapisu.

       Dekoder należy do klasy układów kombinacyjnych. Jest to układ posiadający n wejść oraz
k=2n wyjść. Jego działanie polega na zamianie naturalnego kodu binarnego (o długości n), lub
każdego innego kodu, na kod "1 z k" (o długości k). Działa odwrotnie do kodera, tzn.
zamienia kod binarny na jego reprezentację w postaci tylko jednego wybranego wyjścia. W
zależności od ilości wyjść nazywa się go dekoderem 1zN.
Niektóre źródła podają, że dekoderem jest także układ, który zamienia dowolny kod cyfrowy
na kod wyświetlacza siedmiosegmentowego (poprawnie taki układ powinien być nazwany
transkoderem).

cos o PAL PLA



   PLA, Programmable Logic Arrays - programowalne matryce logiczne. Jest to rodzaj układów
programowalnych PLD, które zawierają dwie matryce programowalne - AND oraz OR. W układzie PAL jest tylko jedna matryca AND, a bramki OR są wbudowane. Natomiast w układach PLA funkcję
bramek OR pełni właśnie druga programowalna matryca OR, co czyni te układy dużo bardziej
elastycznymi.
   PAL (Programmable Array Logic) - układ na matrycy PLD posiadający jedną część nie programowalną
podobnie jak układ PLE z tym, że PAL posiada programowalną matrycę bramek AND. Układy zaliczane
do grupy prostych programowalnych układów elektronicznych pierwszej generacji (SPLD).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz